Recent Posts

Τρίτη 4 Φεβρουαρίου 2014

Τα κοινωνικά δίκτυα δεν «γεννούν» φίλους

 

Μπορεί να ζούμε στην εποχή του Διαδικτύου στην οποία ο βομβαρδισμός κοινωνικών επαφών είναι καταιγιστικός, ωστόσο σύμφωνα με νέα μελέτη βρετανών επιστημόνων η αλήθεια είναι ότι ο στενός μας κοινωνικός κύκλος παραμένει σταθερός.
Τα νέα ευρήματα δείχνουν ότι οι περισσότεροι χρήστες τείνουν να έχουν πέντε με οκτώ στενούς φίλους στο κοινωνικό τους περιβάλλον. Ο φιλικός αυτός κύκλος διατηρείται σταθερός, καθώς κάθε φορά που οι δεσμοί με παλαιότερους φίλους χαλαρώνουν, προστίθενται νέοι φίλοι με τους οποίους οι δεσμοί αντίστοιχα συσφίγγονται.
«Παρά το γεγονός ότι η επικοινωνία σήμερα είναι ευκολότερη από κάθε άλλη φορά, φαίνεται ότι η ικανότητά μας να διατηρούμε στενές κοινωνικές σχέσεις έχει ημερομηνία λήξης» εξηγεί ο δρ Felix Reed-Tsochas.
«Ο αριθμός στενών φίλων από άτομο σε άτομο ποικίλλει, ωστόσο αυτό που βλέπουμε σε γενικές γραμμές είναι ότι τείνουμε να διατηρούμε στενές σχέσεις με έναν μικρό αριθμό ατόμων – έτσι όταν προστίθενται στην παρέα νέοι φίλοι, παλαιότεροι, με τους οποίους δεν επικοινωνούμε πια, απλά “εγκαταλείπουν” τον στενό κοινωνικό μας κύκλο» προσθέτει ο ειδικός.
Φύγε εσύ, έλα εσύ

Σύνθημα στην Αγία Παρασκευή
Στο πλαίσιο της μελέτης τους οι επιστήμονες παρακολούθησαν μέσω των κινητών τηλεφώνου τους το ιστορικό της επικοινωνίας 24 φοιτητών για ένα διάστημα 18 μηνών και ενόσω οι ίδιοι βρίσκονταν σε στάδιο μετάβασής τους από το σχολείο στο πανεπιστήμιο, ή από το πανεπιστήμιο στην αγορά εργασίας. Πρόκειται για δύο περιόδους κατά τις οποίες, σύμφωνα με τους ειδικούς, τείνουμε να γνωρίζουμε καινούργια άτομα και να κάνουμε νέους φίλους.
Μέσα στο διάστημα των 18 μηνών, οι φοιτητές πέρασαν από τρεις κύκλους συνέντευξης, προκειμένου οι ειδικοί να καταφέρουν να αξιολογήσουν και να αναλύσουν τις φιλίες και τις γνωριμίες τους.
«Διαπιστώσαμε πως παρ’ ότι διανύουμε μια εποχή κοινωνικής ρευστότητας, χάρη στα social media ο καθένας μας διαθέτει μια κοινωνική “υπογραφή” η οποία παραμένει αναλλοίωτη με την πάροδο του χρόνου. Πιστεύουμε ότι πίσω από τη διαδικασία της ανακύκλωσης των φίλων, κρύβεται το γεγονός ότι δεν διαθέτουμε αστείρευτη ικανότητα και υπομονή ώστε να επενδύουμε διαρκώς σε κοινωνικές σχέσεις» αναφέρει ο ερευνητής.
Από την πλευρά του, ο καθηγητής Εξελικτικής Ψυχολογίας Ρόμπιν Ντάνμπαρ από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, σχολίασε λέγοντας ότι ενδεχομένως να υπάρχει ένα φυσικό «όριο» ως προς τον αριθμό των στενών φίλων που μπορεί να διαχειριστεί ο εγκέφαλός μας.


Πηγή: Βήμα


Σταματήστε να χαζεύετε
Social media, οικογένεια, φίλοι, συνάδελφοι και γενικώς χασομέρηδες, μπορούν να «ρουφήξουν» τον χρόνο και την παραγωγικότητά σας, αν τους αφήσετε να το κάνουν.
Αφιερώστε χρόνο μόνο στις απαραίτητες δραστηριότητες και περιορίστε εκείνες που δεν σας «ανεβάζουν».Ειδικά τα social media, είναι η μεγαλύτερη μαύρη τρύπα χαμένου χρόνου που υπάρχει.Χρησιμοποιήστε τα ως εργαλεία για να προωθήσετε τις δουλειές σας ή για στοιχειώδη επικοινωνία. Μετά κλείστε τα.
Kevin Daum
Ο καθηγητής εξελικτικής ανθρωπολογίας στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης Robin Dunbar  εξηγεί με
επιστημονικό τρόπο σε ένα άρθρο του στους Sunday Times, γιατί όσοι άνθρωποι δηλώνουν ότι έχουν πάνω από 150 φίλους (δηλαδή ανθρώπους που να ενδιαφερόμαστε γι’ αυτούς) στο Facebook ή οπουδήποτε αλλού απλά ψεύδονται.
Ο Dunbar έγινε ευρύτερα γνωστός το 1993 όταν πρότεινε στην επιστημονική κοινότητα μια πρόταση που είναι γνωστή ως ο αριθμός Dunbar και η οποία παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Ο Dunbar αφού μελέτησε τα πρωτεύοντα θηλαστικά, κυρίως πιθήκους, για τους οποίους διαθέτουμε τόνους επιστημονικών διατριβών και σκέφτηκε να κάνει μια σύγκριση. Είναι γνωστό ότι τα πρωτεύοντα θηλαστικά συντηρούν ισχυρούς κοινωνικούς δεσμούς και αυτό το καταφέρνουν παρέχοντας, και δεχόμενα, εξυπηρετήσεις. Στην κοινωνία των πιθήκων, όπως και σε αυτή των ανθρώπων, ισχύει ο κανόνας: το ένα χέρι νίβει το άλλο και τα δυο το πρόσωπο. Δημιουργούνται στενές παρέες, κλίκες, οι οποίες συνεργάζονται ή αντιμάχονται άλλες παρέες δίδοντας πραγματικά κοινωνική υφή σε αυτό που συμβαίνει.


Η παρατήρηση των επιστημόνων, πολλών διαφορετικών ειδικοτήτων, είναι ότι ο αριθμός των ομάδων που σχηματίζονται σε μια κοινωνία πρωτευόντων θηλαστικών, είναι περιορισμένος. Αυτό συμβαίνει λόγω κατασκευής του εγκεφάλου, κυρίως του νεοφλοιού (neocortex) τον οποίο αποκτήσαμε σχετικά πρόσφατα. Ένας πίθηκος δεν μπορεί να ανιχνεύσει πάνω από έναν ορισμένο αριθμό πιθήκων, πόσο μάλλον να κάνει σχέση μαζί τους. Ο αριθμός των φίλων που μπορεί να κάνει, είναι απόλυτα περιορισμένος.
Ο Dunbar συνέκρινε τα πρωτεύοντα θηλαστικά με τον άνθρωπο και έβγαλε μια θεωρία που βασιζόταν σε επιστημονικές μελέτες του παρελθόντος που είχαν κυρίως να κάνουν με την κοινωνική συμπεριφορά πιθήκων και ανθρώπων. Μελέτησε κυρίως ανθρωπολόγους και παλαιοντολόγους και είδε ότι ο αριθμός 150, που έμελλε να γίνει ο αριθμός Ντάνμπαρ,  επαναλαμβανόταν συνέχεια.
Διάβασε, για παράδειγμα, ότι ο αριθμός των κατοίκων ενός ανθρώπινου χωριού της νεολιθικής εποχής ήταν 150, ένας αριθμός που επαληθευόταν από πολλές μελέτες. Πότε απόκτησε ο άνθρωπος αυτό το πρόσθετο τμήμα του εγκεφάλου, υπεύθυνο γι’ αυτό το τόσο σημαντικό που ονομάζουμε συνείδηση; Ύστερα από περισσότερα από 100 χρόνια επιστημονικών ερευνών, λέμε σήμερα ότι τον απόκτησε, περίπου, πριν από 250.000 χρόνια, κατά τη διάρκεια της Πλειστοκαίνου.
Αφού μελέτησε εξαντλητικά τις μελέτες των ανθρωπολόγων και διαπίστωσε και πάλι ότι οι ομάδες των κυνηγών-συλλεκτών δεν ξεπερνούσαν τα 150 άτομα. Μελέτησε όμως και πολλά άλλα πράγματα, τα οποία παρέθεσε στη θέση του, όπως για παράδειγμα ότι η βασική ομάδα του στρατού των Ρωμαίων, όταν η Ρώμη ήταν υπερδύναμη, αποτελείτο από 150 άνδρες. Οι άνδρες ενός λόχου, για το πούμε με τη δική μας ορολογία, πρέπει οπωσδήποτε να διακατέχονται από δεσμούς φιλίας, όταν πολεμάνε μαζί. Είναι αυτονόητο ότι θα πέσεις στη φωτιά για να σώσεις τον αγαπημένο σου φίλο που κινδυνεύει από τα κοντάρια των εχθρών.
Φαίνεται, πιο καθαρά ύστερα από τη συμβολή του Dunbar, ότι ο αριθμός των προσώπων με τα οποία μπορούμε να έχουμε μια αποδεκτή κοινωνική σχέση δεν ξεπερνά τα 150. Πάνω από αυτό το νούμερο, οι φίλοι που έχουμε στο Facebook είναι κυριολεκτικά εικονικοί, δεν έχουμε καμία απολύτως σχέση μαζί τους.
Αν έχετε λοιπόν πάνω από 150 φίλους στο Facebook κοιτάτε τους ένα-ένα και αναρωτηθείτε για πόσους από αυτούς ενδιαφέρεστε πραγματικά (αλληλογραφείτε, στέλνετε δωράκια, βλέπετε τα βιντεάκια που σας στέλνουν κλπ). Τότε θα διαπιστώσετε πως οι πραγματικοί σας φίλοι είναι πολύ λιγότεροι.
Ας σημειωθεί ότι ο αριθμός Dunbar δεν προκύπτει από τη συστηματική παρατήρηση των φιλικών σχέσεων που διατηρούν οι άνθρωποι στην εποχή μας, προκύπτει από παρατηρήσεις πάνω σε πιθήκους και από τη μελέτη προγενέστερων επιστημονικών εργασιών κι έτσι παραμένει ανοικτός σε αντιρρήσεις.
Σε σχέση όμως με το Facebook, φαίνεται ότι ο Robin Dunbar   έχει δίκιο. Μικρούς ή μεγαλύτερους κοινωνικούς δεσμούς μπορούμε να έχουμε με πολλούς, η φιλία είναι όμως από τη φύση της δύσκολη. Γι αυτό και είναι προνομιούχοι και τυχεροί όσοι έχουν πάνω από δυο-τρεις αληθινούς φίλους.
Σχεδόν όμοια πράγματα λέει και ο Νίκος Χρηστάκης. Σύμφωνα με αυτόν το διαδίκτυο παρά τα όσα λένε δεν θα επηρεάσει καθοριστικά τις σχέσεις μας. Τέσσερις φίλες είχε η προγιαγιά μας που δεν είχε ούτε τηλέφωνο. Τέσσερις φίλες είχε η μαμά μας και τέσσερις φίλες (θα) έχει τελικά και η κόρη μας. Και είναι πολύ κακό – κατά τον Χρηστάκη – που ορισμένοι μπερδεύουν τις λέξεις φίλος και γνωστός.
Οι επικοινωνίες δεν αλλάζουν τους ανθρώπους. Για του λόγου το αληθές: 150 άντρες είχε η βασική μονάδα του ρωμαϊκού στρατού, η Σπείρα, περίπου τόσους έχει και σήμερα ο Λόχος. Γιατί υπάρχει ένα ανώτατο όριο στο μέγεθος μιας ομάδας τα μέλη της οποίας μπορούν να συνεργασθούν γνωρίζοντας τις δυνάμεις τους και τις αδυναμίες τους.

Τάκης Αθανασόπουλος – Διάλογοι Enet

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου